سلامت، ایمنی و محیط زیست

HSE مخفف کلمات Health, Safety and Environment و به معنی ایمنی،سلامت و محیط زیست است.

HSE به دنبال پایه گذاری استاندارد ها و قوانینی در زمینه های ایمنی، سلامت و محیط زیست شکل گرفت و یک علم از زیر مجموعه های علم مهندسی است که مهمترین رسالت آن کاهش حوادث و بیماری های شغلی می­باشد.

هرچند HSE با هدف حفظ ایمنی و سلامت انسان، تجهیزات و محیط زیست فعالیت خود را آغاز کرد اما روز به روز گسترده تر شد و اهداف خود را به سطوح بالاتری رساند. رویکردهایی مانند توسعه پایدار، بهبود مستمر و بهینه سازی در محیط های شغلی از به روزترین اهداف HSE محسوب می­شود.

تاریخچه HSE

HSEنخستین بار در سال ۱۹۷۳ در ایالات متحده آمریکا ظهور کرد.

از اولین استانداردهای HSE، استانداردهای OSHAاست. این استاندارد در سال ۱۹۷۲ توسط امریکا ایجاد شد. OSHA  به دلیل بهبود وضعیت سلامتی و ایمنی کارکنان، افزایش عملکرد و بهینه سازی هزینه های نگهداری در صنعت، مورد توجه قرار گرفت.

بعد از این، در سال ۱۹۸۴، یک سیستم نگهداری محیط زیستی کامل ایجاد شد که به عنوان سیستم مدیریت محیط زیستی (EMS) شناخته می­شود. این سیستم نظارت و مدیریت فعالیت های صنعتی و محیط زیستی را به عهده دارد. همچنین به پیمانکاران کمک می­کند تا به راحتی شرایط محیطی، سلامتی و ایمنی بهتری را برای کارکنان و افراد دیگر ایجاد کنند.

در سال ۱۹۹۵، به وسیله اتحادیه اروپا، نظام HSE به عنوان استاندارد استانداردهای OHSAS ارائه شد. این نظام نظارت بر بهره وری کارکنان، ایمنی و سلامتی کارکنان، محیط کاری و محیط زیستی را به عهده دارد. این استاندارد در سال 2018 جای خود را به ISO 45001 داد . و به عنوان یک سیستم مدیریتی بهداشت شغلی و ایمنی مورد استفاده قرار می­گیرد.

و اما HSE در ایران…

در سال 2023، بهداشت حرفه ای، ایمنی و محیط زیست به مسائل مهمی در ایران تبدیل شدند. با توجه به مشاهده مشکلاتی مثل آلودگی هوا، صدمات و بیماری‌های شغلی و حوادث کاری در ایران، بهداشت حرفه ای، ایمنی و محیط زیست به یکی از مهمترین موضوعات در کشور تبدیل شده است.

خلاصه ای از تعریفHSE

HSE به مجموعه‌ای از اصول، فرآیندها و معیارهایی اشاره دارد که به منظور حفاظت از سلامت و ایمنی افراد در محیط کار و حفاظت از محیط زیست در جریان فعالیت‌های صنعتی و تجاری به کار می‌‌رود. هدف اصلی HSE، جلوگیری از وقوع حوادث کاری، آسیب به سلامت افراد و تأثیرات منفی بر محیط زیست است.

HSE در صنعت و معدن

به دنبال پیشرفت صنعت و معدن و ورود ماشین آلات به عرصه زندگی افراد و پررنگ تر شدن نقش تجهیزات و دستگاه ها در فرآیند های کاری و افزایش تعامل انسان ها با اجزای محیط های صنعتی و معدنی، سازمان ها با چالش های جدید و مستمری در رابطه با موضوعات سلامت، ایمنی و محیط زیست مواجه شده اند. به طوری که سازمان ها سالانه با میلیاردها دلار خسارات انسانی، تجهیزاتی به علت حوادث و بیماری های ناشی از کار و رفع آلودگی های زیست محیطی ناشی از فعالیت های خود مواجه می باشند، واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی که به نوعی موتور محرکه اقتصاد کشور می باشند، از نظر اشتغال، تولید، صادرات و ارتقای بهره وری ملی نقش و اهمیت قابل توجهی در اقتصاد ملی دارند، این خسارات از موانع مهم توسعه محسوب می شوند. بنابراین منطقی است که مدیریت سازمان ها به موازات توجه به سایر جنبه های مدیریتی از قبیل کیفیت، اقتصادی و مالی، فن آوری، تولید و امثال آن، مدیریت بر جنبه های بهداشت حرفه ای، ایمنی و زیست محیطی را مدنظر داشته باشند، چراکه بهبود در عملکرد کلی سازمان بدون پرداختن به این جنبه ها امکان پذیر نمی باشد.

در این راستا متناسب با نیاز شرکت ها، صنایع و معادن مجموعه ای به نام HSE شکل گرفته اســت. هدف اصلی از تشکیل این ساختار به حداقل رساندن آسیب های وارده به انسان، تجهیزات و محیط زیست می باشد به عبارت دیگر برای نجات و اعتلای سازمان ها، نیروی انسانی، بقای محیط زیست، جلوگیری از خسارات وارده به تجهیزات، تاسیسات و برای خاتمه دادن به تمامی دغدغه های موجود، علم مدیریت سلامت، ایمنی و محیط زیست یا HSE پا به عرصه صنعت و معدن نهاد. در واقع نظام HSE یک ابزار مدیریتی برای کنترل و بهبود سلامت، ایمنی و محیط زیست در همه ی برنامه های توسعه صنعتی یا تشکیلات سازمانی است.

در هر محیط کاری، سیستم مدیریت HSE باید با شرایط محیط و نوع فعالیت و حوادث متناسب باشد. به بیان کلی تر HSE سیستمی است که به صورت یکپارچه و با همگرایی و چینش هم‌افزای نیروهای انسانی و امکانات و تجهیزات سعی در ایجاد محیطی سالم، دلپذیر و با نشاط و به دور از حادثه، خسارت و ضایعات دارد. در واقع سیستم مدیریت HSE بخشی از سیستم مدیریت کل جاری در یک سازمان است و همانند سایر سیستم‌های مدیریتی از چرخه دمینگ (Check- Act Plan- DO) پیروی می کند.تمام شرکت های بزرگ  نفتی دنیا از قبیل BP, Shell, Total, ADNOC ، وزارت نفت ایران و … دارای مدلی از سیستم مدیریت HSE می باشند.

معرفی واحد:

 مس از جمله فلزاتي است كه در طول ساليان دراز، بسيار مورد استفاده قرار گرفته است. بیش از 85 درصد مس مصرفي دنيا از طريق استخراج معادن مس حاصل مي‫گردد.شرکت تلاشگران مواد معدنی کیمیا صنعت ایرانیان(سهامی خاص)  که یک مجتمع معدنی و صنعتی در حوزه استخراج کانسنگ های مس دار و فرآوری کنسانتره مس می باشد که در تاریخ 08/06/1394 تحت شماره 478129 در اداره ثبت شرکتهای تهران به منظور ارزیابی اکتشافی، برنامه ریزی استخراج، مطالعات فراوری و احداث کارخانه فلوتاسیون در معدن خریداری شده مس و آهن محمدآباد دلیجان به ثبت رسیده است.

واحد HSE شرکت تلاشگران مواد معدنی کیمیا صنعت ایرانیان در اواخر سال 1398 تاسیس و تعالی در حفاظت از محیط زیست، ایمنی و بهداشت کارکنان در قسمت معدن و کارخانه را بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ سازمانی پذیرفته شده خویش قرارداده، و توجه به حفاظت و پاسداری از محیط زیست، اهتمام به ارتقا سطح ایمنی و بهداشت کارکنان را رویکرد اصلی خویش می داند

.
در این راستا با اعتقاد راسخ به اینکه اگر کار به درستی برنامه ریزی شده و اجرا شود، تمام حوادث قابل پیشگیری هستند، بر آنیم تا به عنوان سازمان برتر در سطح کشور با عملکردی منطبق با استانداردهای جهانی، اهداف ذیل را سرلوحه فعالیتهای سیستم مدیریت HSE، قرار دهیم:

• ایجاد یک محیط کار سالم
• انطباق کامل با همه مقررات، قوانین و مقررات و الزامات بهداشت، ایمنی، و محیط زیست (HSE) ملی و بین المللی.
• حفظ محیط زیست و استفاده بهینه از منابع و انرژی، و تلاش در جهت کاهش مداوم آلودگی محیط زیست ناشی از فعالیت ها و حرکت به سوی پیشگیری از هر گونه آلودگی.
• پیشگیری از آسیب ها و بیماری ها، کاهش حوادث، مدیریت و کنترل ریسک و عوامل زیان آور محیط کار.
• عدم پذیرش عملکردهای غیر از سطح آسیب صفر.
• آشنا بودن کامل هر یک از کارکنان با کار، و شرح وظایفشان در زمینه ایمنی، بهداشت، و محیط زیست و داشتن آمادگی مناسب برای انجام کار.
• ایجاد تناسب بین کارکنان و کار محوله.
• مشارکت دادن همه ذینفعان اعم از کارکنان، مشتریان، پیمانکاران و غیره در جهت بهبود مداوم سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست.
• ایجاد یک محیط کار عاری از اعتیاد.
• توسعه فرهنگ HSE و دستیابی به رویکرد فعال به .HSE
• بهبود مداوم عملکرد ایمنی، بهداشتی و زیست محیطی دستیابی به اهداف ایمنی، بهداشت و محیط زیست ضامن موفقیت همه جانبه شرکت تلاشگران مواد معدنی کیمیا صنعت ایرانیان در کسب و کار خویش خواهد بود.

از جمله اقدامات انجام شده توسط واحد HSE مجتمع تلاشگران؛

• شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسک های بخش صنعتی مجتمع
• شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسک های بخش معدن.
• شناسایی، ارزیابی و کنترل جنبه هاب زیست محیطی.
• انجام ارزیابی اولیه از عوامل زیان آور محیط کاردر بخش معدن و صنعت.
• اندازه گیری عوامل زیان آور محیط کار در بخش معدن و صنعت.
• انجام پایش های خود اظهاری فصلی زیست محیطی.
• انجام معاینات دوره ایی، بدو استخدام و موردی پرسنل.
• اخذ گواهی نامه سلامت ماشین آلات و تجهیزات فعال در مجتمع.
• ارائه آموزش های بدو استخدام و آموزش های پای کار و برگزاری سایر دوره های آموزشی با توجه به نیاز پرسنل.
• تهیه دستورالعمل ها، آیین نامه ها و روش های اجرایی متناسب با فعالیت های مختلف سازمان.
• تهیه MSDS مواد شیمایی موجود در مجتمع.
• راه اندازی سیستم مجوز انجام کار برای تمامی فعالیت های مخاطره آمیز اجمله؛ انفجار، کار در فضای بسته؛ کار در ارتفاع، کار با برق فشار قوی و … .